Het veilig opslaan van gevaarlijke stoffen is een verplichting voor ieder bedrijf dat werkt met chemicaliën, oplosmiddelen of andere gevaarlijke producten. In Nederland geldt hiervoor de PGS 15-richtlijn (Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen). Deze richtlijn schrijft onder andere het gebruik van een brandwerende kast of veiligheidskast voor bij de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen in kleine hoeveelheden. Maar wat houdt PGS 15 precies in, waarom is een brandwerende kast onmisbaar, en hoe kiest u de juiste kast? In dit artikel vindt u alle antwoorden.

Wat is PGS 15?

PGS 15 staat voor Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 15 en richt zich volledig op de veilige opslag van verpakte gevaarlijke stoffen en CMR-stoffen (Carcinogeen, Mutageen, Reproductietoxisch). Deze richtlijn geeft voorschriften om brand, explosies, milieuschade en risico’s voor werknemers te beperken. Bedrijven die gevaarlijke stoffen opslaan, zijn verplicht PGS 15 na te leven.

Eén van de belangrijkste middelen om te voldoen aan PGS 15 is de toepassing van een brandwerende kast, ook wel een veiligheidskast genoemd. Deze kasten zijn speciaal ontworpen om brandveiligheid te waarborgen en de risico’s bij lekkages of brand te minimaliseren.

Brandwerende kast volgens PGS 15

Binnen PGS 15 geldt dat wanneer gevaarlijke stoffen buiten een speciaal ingerichte opslagvoorziening worden opgeslagen, zoals in een magazijn of werkplaats, deze in een brandwerende kast moeten worden geplaatst. Dit geldt met name bij hoeveelheden tot maximaal 150 liter brandbare vloeistoffen of oplosmiddelen. Een brandwerende kast zorgt ervoor dat:

• De inhoud minimaal 30 tot 90 minuten beschermd blijft tegen brand van buitenaf.
• Lekkages worden opgevangen in een lekbak of geïntegreerde opvangvoorziening.
• De kast afsluitbaar is om onbevoegde toegang te voorkomen.
• De opslag voldoet aan de wettelijke eisen van PGS 15 en daarmee ook aan verzekeringsvoorwaarden.

Belangrijke eisen uit PGS 15 voor brandwerende kasten

Een brandwerende kast die voldoet aan PGS 15 moet aan specifieke eisen beantwoorden. Deze zijn onder andere:

1. Brandwerendheid: Minimaal 30 minuten brandwerend (vaak conform EN 14470-1 gecertificeerd). Bij voorkeur 60 of 90 minuten afhankelijk van de toepassing.
2. Lekbak: De kast moet voorzien zijn van een lekdichte opvangvoorziening die minimaal 110% van de grootste verpakking of 10% van de totale inhoud kan opvangen.
3. Ventilatie: Brandwerende kasten moeten zijn uitgerust met ventilatievoorzieningen om dampen veilig af te voeren. Vaak aangesloten op een mechanisch afzuigsysteem.
4. Deuren: De kastdeuren moeten zelfsluitend zijn bij brand. Dit voorkomt dat gevaarlijke dampen en hitte de kast binnendringen.
5. Labeling: Een PGS 15-veiligheidskast dient voorzien te zijn van duidelijke gevarensymbolen en aanduidingen.
6. Constructie: De kast moet gemaakt zijn van materialen die bestand zijn tegen hoge temperaturen en corrosie.

Soorten brandwerende kasten onder PGS 15

Afhankelijk van het type stoffen en toepassing zijn er verschillende brandwerende kasten die passen binnen de PGS 15-richtlijn:

• Brandwerende chemische kast: Voor de opslag van kleine hoeveelheden brandbare of toxische chemicaliën.
• Brandwerende spuitbussenkast: Speciaal voor de opslag van aerosolen en spuitbussen die onder druk staan.
• Brandwerende zuur- en loogkasten: Voor agressieve stoffen, vaak met speciale coating tegen corrosie.
• Brandwerende werkplaatskasten: Geschikt voor bedrijven die dagelijks met kleine hoeveelheden gevaarlijke stoffen werken.

Waarom is een brandwerende kast volgens PGS 15 zo belangrijk?

Het gebruik van een brandwerende kast is niet alleen een wettelijke verplichting, maar levert ook belangrijke voordelen op:

• Veiligheid werknemers: Medewerkers worden beschermd tegen blootstelling aan dampen, lekkages en brandrisico’s.
• Milieubescherming: Lekkages en morsingen worden opgevangen, zodat bodem en riool niet vervuild raken.
• Brandveiligheid: Bij een brand blijft de inhoud voor een bepaalde tijd beschermd, wat de kans op explosie of uitbreiding van brand vermindert.
• Compliance: Door een PGS 15-conforme kast te gebruiken voldoet uw bedrijf aan de Arbowet, milieuwetgeving en eisen van de brandweer en verzekeraar.

Inspectie en onderhoud van brandwerende kasten

PGS 15 schrijft ook voor dat brandwerende kasten regelmatig geïnspecteerd en onderhouden moeten worden. Controlepunten zijn onder andere:

• Werkt de zelfsluitende deur nog correct?
• Is de lekbak schoon, leeg en vrij van beschadigingen?
• Functioneert de ventilatie of afzuiging goed?
• Zijn etiketten en waarschuwingspictogrammen nog leesbaar aanwezig?

Een jaarlijkse inspectie door een specialist wordt aanbevolen om te garanderen dat de kast volledig voldoet aan de PGS 15-richtlijnen.

Praktijkvoorbeeld: brandwerende kast in een laboratorium

Stel, een laboratorium slaat 80 liter brandbare oplosmiddelen op voor onderzoeksdoeleinden. Volgens PGS 15 mogen deze stoffen niet zomaar in een reguliere kast staan. In plaats daarvan wordt gekozen voor een brandwerende kast met 90 minuten brandwerendheid, ventilatieaansluiting en geïntegreerde lekbak. Hierdoor voldoet het lab aan de wetgeving, zijn medewerkers beschermd en kan de brandweer in geval van brand veiliger ingrijpen.

Tips bij het kopen van een PGS 15-brandwerende kast

1. Controleer altijd of de kast EN 14470-1 gecertificeerd is.
2. Kies voor een kast met voldoende brandwerendheid (minimaal 30 minuten, liever 90 minuten).
3. Let op de capaciteit van de lekbak in relatie tot uw stoffen.
4. Zorg dat de kast kan worden aangesloten op een ventilatiesysteem.
5. Kies een leverancier die ook inspectie en onderhoud kan verzorgen.

Conclusie: brandwerende kast en PGS 15 gaan hand in hand

Een brandwerende kast is dé oplossing om veilig en conform PGS 15 gevaarlijke stoffen in kleine hoeveelheden op te slaan. De kast biedt bescherming bij brand, voorkomt milieuschade door lekkages en garandeert de veiligheid van medewerkers. Bedrijven die werken met chemicaliën, oplosmiddelen of spuitbussen ontkomen er niet aan om te investeren in een PGS 15-conforme veiligheidskast. Daarmee voldoet u niet alleen aan de wetgeving, maar draagt u ook actief bij aan een veilige en duurzame werkomgeving.

Zie ook:

- Plofkast en PGS 15

- Chemicalienkast en PGS 15

- Brandwerende veiligheidskasten

- Brandcompartiment en PGS 15